Το Μαύρο Καζάνι

Στις αρχαίες μέρες της Βρετανικής Νήσου, όπου οι ομίχλες του Αλλόκοσμου ψιθύριζαν μυστικά στον άνεμο, εκτυλίχθηκε μια ιστορία – μια ιστορία σιδηρουργών και βασιλιάδων, μαγείας και αναγέννησης. Στην καρδιά της μαγευτικής γης, εργάζονταν σκληρά ο σιδεράς Llaes Gyfnewid και ο γιος του Llasar Llachau, με οδηγό το μυστικιστικό όραμα του Matholwch, βασιλιά της Ιρλανδίας. Τα αμόνια τους αντηχούσαν με τους αρχαίους ρυθμούς της δημιουργίας καθώς σφυρηλατούσαν ένα Μαύρο Καζάνι – γνωστό ως Pair Dadeni ή το Καζάνι της Αναγέννησης. Χρησιμοποιώντας την αντίληψη και την γνώση του Αλλόκοσμου , δώσανε μορφή και σχήμα σε ένα μαύρο σκεύος που προοριζόταν να ξαναδώσει ζωή.

 Το Pair Dadeni, εμφανίζεται σε πολλές μεσαιωνικές ουαλικές ιστορίες, συμπεριλαμβανομένου του Mabinogion, μιας συλλογής ουαλικών θρύλων και λαογραφίας. Το καζάνι παίζει σημαντικό ρόλο στην ιστορία της Branwen ferch Llŷr η οποία ανήκει τους Τέσσερις κλάδους των Mabinogi. Οι Τέσσερις κλάδοι του Mabinogi αποτελούν μια συλλογή μεσαιωνικών ουαλικών παραμυθιών και θεωρούνται ένα από τα πιο σημαντικά και γνωστά κείμενα της ουαλικής μυθολογίας. Αυτοί οι τέσσερις κλάδοι είναι αλληλένδετες ιστορίες που αποτελούν μέρος του μεγαλύτερου Mabinogion.

Η ιστορία μας ξεκινάει με τον Matholwch, τον βασιλιά της Ιρλανδίας ο οποίος αναθέτει στον Llaes Gyfnewid και τον γιο του να δημιουργήσουν το Pair Dadeni. Ο Llaes Gyfnewid ήταν ένας από τους καλύτερους σιδηρουργούς της εποχής του. Τους παρείχε καθοδήγηση για το πώς να φτιάξουν αυτό το μαγικό  μαύρο καζάνι. Ενώ το Pair Dadeni τοποθετήθηκε αρχικά στον Άλλο Κόσμο, μεταφέρεται στο Νησί των Ισχυρών (Βρετανία) κατά τη διάρκεια των γεγονότων της ιστορίας της “Branwen ferch Llŷr”. Το καζάνι είχε την εξαιρετική δύναμη να ανασταίνει τους νεκρούς. Όταν τοποθετούσαν έναν νεκρό μέσα σε αυτό, το άτομο αυτό ξεπηδούσε από το καζάνι ζωντανός και υγιής. Ωστόσο, το αναζωογονημένο άτομο θα ήταν βουβό και θα ενδεχομένως θα έχανε τις προηγούμενες ικανότητες ή αναμνήσεις του.

Η ιστορία της Branwen ferch Llŷr

Στην ιστορία μας η Branwen Ferch Llŷr είναι η κόρη του Llŷr, μιας θαλάσσιας Θεότητας. Ήταν γνωστή για την ομορφιά και τη χάρη της. Ο Matholwch, ο βασιλιάς της Ιρλανδίας, επιδιώκει μια συμμαχία με τον Bran τον Ευλογημένο (Bendigeidfran), τον αδελφό της Branwen -τον βασιλιά των Βρετανών. Ο Matholwch έρχεται στην Βρετανία για να κάνει πρόταση γάμου στην Branwen. Η ένωση αποσκοπούσε στην ενίσχυση των δεσμών και σε συμμαχία μεταξύ των Βρετανών και των Ιρλανδών. Παρά την αρχική απροθυμία, ο Bran ο Ευλογημένος συμφωνεί στον γάμο και η Branwen γίνεται Βασίλισσα της Ιρλανδίας. Στην Ιρλανδία, η Branwen κακομεταχειρίζεται από την αυλή του Matholwch λόγω της ουαλικής καταγωγής της. Η Branwen αποκτά έναν γιο που ονομάζεται Gwern και η κατάστασή της γίνεται όλο και πιο περίπλοκη.

Ο Bran μαθαίνει για τα βάσανα της αδερφής του και σε μια προσπάθεια να συμφιλιωθεί και να εκτονώσει την ένταση, ανακτά το Pair Dadeni και το προσφέρει ως δώρο στον Matholwch. Παρά το δώρο, οι Ιρλανδοί ευγενείς, εξοργισμένοι από την κατάσταση, πείθουν τον Matholwch να απορρίψει το καζάνι. Η Branwen στέλνει ένα μήνυμα στον αδελφό της, ενημερώνοντάς τον ότι η κατάσταση της δεν άλλαξε και ζητώντας τη βοήθειά του. Έτσι ο Bran οδηγεί έναν στρατό στην Ιρλανδία για να σώσει την Branwen. Ο πόλεμος που ακολουθεί είναι τραγικός, με αποτέλεσμα τον θάνατο πολλών πολεμιστών και από τις δύο πλευρές. Η αποφασιστική μάχη γίνεται στο Harlech, όπου ο Bran τραυματίζεται θανάσιμα. Δίνει εντολή στους επιζώντες του να κόψουν το κεφάλι του και να το πάνε πίσω στη Βρετανία.

H Branwen πεθαίνει από ραγισμένη καρδιά όταν μαθαίνει για τον θάνατο και την τραγωδία που προκλήθηκε από τον πόλεμο. Οι επιζώντες πολεμιστές επιστρέφουν στη Βρετανία, κρατώντας το κομμένο κεφάλι του Bran. Το κεφάλι του Bran συνεχίζει να μιλά και να διασκεδάζει τους οπαδούς του. Τελικά, θάφτηκε στο Λονδίνο ως φυλαχτό προστασίας ενάντια στην εισβολή.

Το σύμβολο της αναγέννησης 

Το Pair Dadeni ερμηνεύεται συχνά ως σύμβολο αναγέννησης και αναζωογόνησης. Αντιπροσωπεύει την ιδέα ότι η ζωή μπορεί να αναδυθεί από τον θάνατο και ότι υπάρχει ένας αιώνιος κύκλος ύπαρξης. To θέμα της αναγέννησης είναι μία κοινή ιδέα που συναντάται στην κέλτικη και ουαλική μυθολογία. Ωστόσο, αξίζει να παρατηρήσουμε πως στην ιστορία μας αποκτά και έναν δεύτερο συμβολισμό. Το Pair Dadeni προσφέρεται ως σύμβολο της δυνατότητας για ειρήνη, συμφιλίωση και θεραπεία, αλλά η απόρριψή του το μετατρέπει σε σύμβολο της σύγκρουσης και των εκτεταμένων συνεπειών των παρεξηγήσεων και της κακομεταχείρισης. Η ιστορία υπογραμμίζει την πολυπλοκότητα και τις συνέπειες των διπλωματικών ενεργειών, απεικονίζοντας πώς τα αντικείμενα και τα σύμβολα μπορούν να φέρουν θετικά και αρνητικά νοήματα μέσα σε μια αφήγηση.

Κι έτσι, το Pair Dadeni, το Μαύρο Καζάνι της Αναγέννησης, έπλεξε τη μαγεία του μέσα από το πέρασμα του χρόνου. Οι φλόγες του χόρευαν με τις ψυχές των νεκρών, ψιθυρίζοντας ιστορίες ξεχασμένων πολεμιστών και χαμένων αγαπών. Στον απόηχο του βάθους του, το καζάνι κρατούσε την ουσία του αιώνιου κύκλου της ζωής — τη γέννηση, τον θάνατο και την υπόσχεση της ανανέωσης. Οι χαραγμένοι θρύλοι στην αστραφτερή επιφάνεια του καζανιού ψιθύριζαν μυστικά σε όσους τολμούσαν να ακούσουν, μεταφέροντας τη σοφία των αιώνων στους ανέμους του πεπρωμένου. Και έτσι, το Pair Dadeni άντεξε—ένα σύμβολο αναγέννησης, ένα δοχείο μυστηρίου, μια διαχρονική μελωδία στη μπαλάντα της Βρετανικής Νήσου.

Άλλα μαγικά καζάνια

Τα μαγικά καζάνια είναι ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο στους ουαλικούς μύθους και λαογραφία και συχνά έχουν μυστικιστικές ιδιότητες ή συνδέονται με τη μεταμόρφωση, την αναγέννηση ή την αφθονία. Ακολουθούν μερικά αξιοσημείωτα παραδείγματα μαγικών καζάνια από τη μυθολογία και τη λαογραφία της Ουαλίας:

Cawl Cynhaeaf: Το Cawl Cynhaeaf, ή “H σούπα του Θερισμού”, δεν είναι ένα συγκεκριμένο καζάνι, αλλά μάλλον ένα παραδοσιακό ουαλικό πιάτο που παρασκευάζεται κατά τη διάρκεια του εορτασμού του Calan Gaeaf (Halloween). Στη λαογραφία, λέγεται ότι αυτό το πιάτο, όταν μαγειρευτεί σωστά, είχε μαγικές ιδιότητες και μπορούσε να προσφέρει οράματα για το μέλλον ή να αποκαλύψει κρυμμένες αλήθειες σε όσους το κατανάλωναν.

Το καζάνι της Αφθονίας: γνωστό και ως το Καζάνι της Ευημερίας ή Καζάνι του Dagda,,είναι ένα θρυλικό και μαγικό καζάνι στην κελτική μυθολογία, ιδιαίτερα στην ιρλανδική λαογραφία. Αυτό το καζάνι συνδέεται με τον ιρλανδικό θεό Dagda, ένας από τους πιο ισχυρούς Θεούς των Tuatha Dé Danann ο οποίος συνδέεται με τη γη και τη γονιμότητα, ενσαρκώνοντας τόσο τη ζωή όσο και τον θάνατο.

Το Καζάνι του Kεφαλιού του Άδη: Στο παραμύθι «Culhwch and Olwen», ένας μεσαιωνικός ουαλικός θρύλος που περιλαμβάνεται στο Mabinogion, αναφέρεται ένα καζάνι  το οποίο είναι ένας από τους Δεκατρείς Θησαυρούς του νησιού της Βρετανίας και λέγεται ότι έχει την αξιοσημείωτη ικανότητα να παρέχει ατελείωτο απόθεμα τροφής. Περιγράφεται ότι έχει μια ατελείωτη πηγή διατροφής, που διασφαλίζει ότι όλοι όσοι τρώνε από το περιεχόμενό του δεν θα πεινάσουν ποτέ.

Το Καζάνι της Ceridwen: Tο καζάνι της Ceridwen είναι ένα θρυλικό και μαγικό καζάνι στην ουαλική και κελτική μυθολογία. Είναι ιδιαίτερα διάσημο για τον ρόλο του στην ιστορία του «Ceridwen and Taliesin», που είναι μια από τις ιστορίες που υπάρχουν στο Mabinogion. Το καζάνι συνδέεται με τη μάγισσα Ceridwen και τον θρυλικό βάρδο Taliesin. Το καζάνι χρησιμοποιείται από τη μάγισσα Ceridwen για να παρασκευάσει ένα ειδικό φίλτρο γνωστό ως “Awen”. Αυτό το φίλτρο λέγεται ότι δίνει μεγάλη σοφία, ποιητική έμπνευση και θεϊκή γνώση σε όσους το καταναλώνουν. Αντιπροσωπεύει τη δύναμη της μεταμόρφωσης και τη γέννηση ενός βάρδου ή ποιητή.

ΠΗΓΕΣ:

• The Mabinogion
• John Rhys. – Celtic Folklore: Welsh and Manx (1901)- (Cornell University Library ,July 8, 2009)
• Proinsias MacCana .- Celtic Mythology ( Hamlyn, January 1, 1970)
• Robert Graves – The White Goddess: A Historical Grammar of Poetic Myth (Farrar, Straus and Giroux; Second Edition, A New , October 8, 2013)
• Peter Berresford Ellis – Celtic Myths and Legends ( Running Press; 1st Pbk. Ed edition, December 23, 2002)