Πλάσματα του Αλλόκοσμου: Kikimory

Τα Kikimory είναι θηλυκά οικιακά πνεύματα των Ανατολικών Σλάβικων χωρών. Ένα Kikimora που προέρχεται από το  δάσος είναι παντρεμένο με κάποιο Domovoi, το οποίο είναι  οικιακό πνεύμα. Ένα Kikimora που προέρχεται από το βάλτο είναι παντρεμένο με κάποιο Leshy, το οποίο είναι ένα παιχνιδιάρικο και άγριο πνεύμα των δασών που απολαμβάνει το κυνήγι και το πείραγμα των περαστικών.

Ένα Kikimora μπορεί να γίνει αντιληπτό από τις υγρές πατημασιές του. Ζει στα κελάρια των σπιτιών και πίσω από τους οικιακούς φούρνους και παράγει ψιλούς ήχους παρόμοιους με αυτούς των ποντικιών. Στα Kikimory αρέσει να πειράζουν τα άτακτα παιδιά και γίνονται αρκετά επιθετικά αν η κυρά του σπιτιού δεν φροντίζει για την καθαριότητα του ή ο κύρης του σπιτιού έχει επιθετική και κακοποιητική συμπεριφορά απέναντι στην οικογένεια του. Τους αρέσει επίσης να γνέθουν μαλλί σε μια γωνίτσα του κελαριού. Αν στο σπίτι επικρατεί αρμονία το Kikimora προσέχει τα κατοικίδια και βοηθάει στο νοικοκυριό.

Συνήθως η σχέση της με το Domovoi δεν είναι καθόλου αρμονική. Το Domovoi είναι είναι ένα προστατευτικό οικιακό πνεύμα, πιθανότατα σχετικό με τους προγόνους, ενώ το Kikimora ταραχοποιό με την πρώτη ευκαιρία. Αν κάτι τραγικό έχει συμβεί στο σπιτικό το Kikimora είναι αυτό που θα το εξιστορεί.

Πως μοιάζει ένα Kikimora

Η εμφάνιση ενός Kikimora ποικίλει. Μπορεί να χει τη μουσούδα σκύλου, το ράμφος ενός κοτόπουλου, να φέρνει λίγο σε κατσίκα ή ακόμη να συνδυάζει χαρακτηριστικά από διάφορα ζώα ταυτόχρονα. Επίσης μπορεί να παίρνει την εμφάνιση ηλικιωμένη γυναίκας ή όμορφης κόρης. Μπορεί ακόμη να εμφανιστεί πως αποθανόν μέλος της οικογενείας. Σε κάθε περίπτωση όμως είναι θηλυκό!

Το Kikimora των βάλτων είναι ακόμη πιο επιθετικό στη φύση του και συνηθίσει να σπρώχνει, να χτυπά ή και να πνιγεί ταξιδιώτες. Απολαμβάνει να κάνει τους διαβάτες να χάνουν το δρόμο τους και να τους ταλαιπωρεί, αλλά και να απαγάγει παιδιά. Μοιάζει σαν μια μικροκαμωμένη, ατημέλητη και καμπουριαστή ηλικιωμένη γυναίκα, με σουβλερή μύτη και κατσιασμένα μαλλιά. Ντύνει το άσχημο κορμί της με βρύα και χόρτα. Το είδος αυτό των Kikimory των βάλτων έχει κάνει την εμφάνισή του αρκετά πρόσφατα στη Σλάβικη Λαογραφία.

Kikimora και υπνική παράλυση

Υπάρχουν επίσης συσχετισμοί του Kikomora με τη Mora, το πνεύμα που κάθεται στο στήθος κάποιου που κοιμάται και του προκαλεί υπνική παράλυση. Τα πλάσματα αυτά εισέρχονται στο υπνοδωμάτιο από την κλειδαρότρυπα. Κατσικώνονται στο στέρνο των θυμάτων τους και επιχειρούν να τους κόψουν την ανάσα, ενοχλώντας, βασανίζοντας ή και σκοτώνοντάς τα.

Οι άνθρωποι εφεύραν διάφορους τρόπους για να αντιμετωπίζουν τέτοιες βραδινές επιθέσεις. Λένε λοιπόν πως αφήνοντας μια σκούπα αναποδογυρισμένη πίσω από την πόρτα το βράδυ ή τοποθετώντας τη ζώνη τους πάνω από τα κλινοσκεπάσματα και φυσικά λέγοντας προστατευτικές προσευχές πριν πλαγιάσουν, αποτρέπουν τις επιθέσεις των νυχτερινών Moras.

Ο καθρέφτης του σπιτικού

Τα Kikimory μορφοποιήθηκαν στη Σλάβικη συνείδηση κατά το χρονικό διάστημα όπου ο γηγενής Παγανισμός εντασσόταν στο χριστιανικό πλαίσιο που καθιερωνόταν στην περιοχή (8^ος-13^ος αιώνας κ.χ.). Είναι ένα από τα αλλοκοσμικά πλάσματα που εδραιώθηκε καλά στο Σλάβικο Folklore, συνδυάζοντας παγανιστικά και ανιμιστικά στοιχεία με την οπτική του χριστιανισμού περί δαιμονικών στοιχείων.

Αν έχετε πάντως στο σπίτι σας ένα τέτοιο πλάνα ίσως παρατηρούσα τη συμπεριφορά του ανακαλύψετε πράγματα για τη δικιά σας που ούτε φανταζόσασταν.

Πηγές:

1. •  World History Encyclopedia. Retrieved 2022-05-25.

• •  Derksen, Rick (2008). Etymological dictionary of the Slavic inherited lexicon. Brill. p. 324. ISBN 978-90-474-2816-9.
  • Bernard Sychta. Słownik gwar kaszubskich na tle kultury ludowej, Ossolineum, Wrocław – Warszawa – Kraków 1969, tom III.
  • Grimm, Jacob (1883), “XVII. Wights and Elves”, Teutonic Mythology, vol. 2, translated by James Steven Stallybrass, W. Swan Sonnenschein & Allen.