Feldgeister: τα Πνεύματα του Αγρού

Feldgeister είναι στη Γερμανική παράδοση τα πνεύματα των λιβαδιών και των χωραφιών και τα συναντούμε επίσης με την ονομασία Korndämonen, δηλαδή Δαίμονες του Καλαμποκιού. Τα πνεύματα αυτά είναι παράλληλα και πνεύματα του ανέμου, που προκαλούν αστραπές και βροχή. Κάποια από αυτά τα αλλοκοσμικά πλάσματα έχουν τη μορφή ζώων και άλλα έχουν ανθρώπινη μορφή.

Κατά την περίοδο της συγκομιδής, οι αγρότες αφήνουν επίτηδες τους τελευταίους σπόρους αθέριστους και τους τελευταίους καρπούς στα κλαδιά τους ως ένδειξη καλής θέλησης προς τα πνεύματα του τόπου. Όσο οι αγρότες συλλέγουν τα αγαθά της γης τα πνεύματα ψάχνουν καταφύγιο όλο και πιο βαθιά στα χωράφια για να αποφύγουν το δρεπάνι.

Έτσι όταν μείνουν οι τελευταίοι καρποί τα πνεύματα παγιδεύονται, δεν έχουν που αλλού να πάνε. Αν οι αγρότες δεν τα σεβαστούν και συλλέξουν όλους τους καρπούς, τα πνεύματα πεθαίνουν. Αν όμως φτιάξουν μια κούκλα από το καλαμπόκι και προσκαλέσουν τα πνεύματα να κατοικήσουν εντός της, μπορούν να φέρουν το πνεύμα με αυτόν τον τρόπο στο χωριό τους. Αυτή η χρήση της κούκλας ως ενδιάμεσου είναι απαραίτητη γιατί η άμεση επαφή με το πνεύμα προκαλεί ασθένεια.

Ζωομορφικά Πνεύματα του Αγρού

Το Roggenwolf (πνεύμα της σίκαλης), το Getreidewolf (πνεύμα του σταριού) και το Kornwolf (πνεύμα του καλαμποκιού) έχουν τη μορφή λύκου. Ομοίως το πνεύμα του κριθαριού Gerstenwolf ,της βρώμης Haferwolf , του αρακά Erbsenwolf, της πατάτας Kartoffelwolf , του γρασιδιού Graswolf και τέλος του δαμάσκινου Pflaumenwolf . Όμως συναντούμε και τα Erbsenbär και Roggenbär, τα οποία είναι πνεύματα του αρακά και της σίκαλης που όμως έχουν τη μορφή αρκούδας.

Ο κατάλογος είναι πραγματικά πολύ μεγάλος με διάφορους συνδυασμούς μορφών από τις οποίες δε λείπουν αυτή του σκύλου και της γάτας, γουρουνιού, γαϊδάρου, αλεπούς, πουλιού και ποντικιού. Ενδεικτικά αναφέρω το Kornhund πνεύμα του καλαμποκιού με μορφή σκύλου και Kornkatze το αντίστοιχο πνεύμα με μορφή γάτας.

Τα πνεύματα αυτά δεν είναι χαριτωμένα ζωάκια, η φύση τους είναι άγρια και συχνά επιτίθονται, τραυματίζουν ή και σκοτώνουν ανθρώπους, αλλά κυρίως παιδιά. Κάποιες φορές η όψη τους είναι ανθρωποθηριομορφική και κάποιες εξολοκλήρου ανθρώπινη. Πολλά από αυτά όπως ο Krampus παίρνουν μέρος στο Wild Hunt, την φρικιαστική παρέλαση Πνευμάτων και Θεών, Μαγισσών και Τεράτων στον νυχτερινό ουρανό κάποια ιδιαίτερα βράδια του έτους.

Ανθρωπομορφικά πνεύματα του αγρού

Αξίζει να αναφερθώ στην Roggenmuhme, τη Θεία της σίκαλης η οποία είναι επίσης ένας δαίμονας του καλαμποκιού, που σίγουρα δε θα θέλατε να συναντήσετε! Έχει τρομακτικά και μακριά δάχτυλα. Τα στήθη της είναι γεμάτα πίσσα και πολύ μακρουλά και γι’ αυτό τα ρίχνει στους ώμους της όταν τρέχει. Στα χέρια της κρατάει μαστίγιο που πετάει αστραπές ή ένα κλαδί σημύδας.

Έχει την ικανότητα να μεταμορφώνεται σε διάφορα ζώα όπως φίδι, χελώνα και βάτραχο. Εμφανίζεται είτε κατάμαυρη είτε κάτασπρη. Συχνά απαγάγει μωρά ή τ’ αντικαθιστά, ένα φαινόμενο που λέγεται Changeling. Ενώ αν πετύχει κάποιο άτυχο παιδί που ψάχνει για καλαμποκανθούς το αναγκάζει να θηλάσει από τα θανατηφόρα στήθη της είτε το δέρνει με αυτά. Τα κυνηγάει με την ταχύτητα ενός αλόγου και συχνά τους κλέβει το φως των ματιών τους. Η Roggenmuhme λέγεται πως είναι η μητέρα των πνευμάτων λύκων και η ίδια επιλέγει τη λυκίσια της μορφή για να κυκλοφορήσει.

Στη Γερμανική παράδοση έχω βρει τις πιο έντονες και τρομακτικές περιγραφές για τα πνεύματα της Γης. Όλη αυτή η ωμή, αδυσώπητη και αφομοιωτική δύναμη που έχει η Γη προσωποποιημένη! Χωρίς τη γλύκα και τον ερωτισμό που έχουν συχνά τέτοια πνεύματα σε άλλες παραδόσεις. Και αυτό αντικατοπτρίζει τον τρόπου που οι άνθρωποι κάθε τόπου αντιλαμβάνονται τις δυνάμεις και τις ποιότητες της Γης.